چرا نماز مي خوانيم ؟

هدف مخلوق بودن عبادت 
(بخشي از تفسير تسنيم ذيل آيه 21 سوره بقره )و در بحثهاي سابق هم عنايت فرموديد كه اين هدفِ خلقت است، نه هدف خالق؛ يعني فعل، هدف دارد؛ نه فاعل. خدا براي اينكه ما عبادت بكنيم ما را خلق نكرد [بلكه] ما براي اينكه بنده? او بشويم خلق شديم! اين عبادت و روحش كه تقواست هدفِ مخلوق است؛ نه خالق. هدفِ خلقت است؛ نه ذات اقدس «اله». خدا كه خود عين كمال است، براي او هدف فرض نمي‌شود؛ چون هر فاعل، كاري را كه انجام مي‌دهد براي رسيدن به كمال است و آن كمالِ محض اگر خواست كاري را انجام بدهد، ديگر فرض ندارد براي چيزي كار انجام دهد، بلكه چون كمال است، كار از او نشئت مي‌گيرد؛ لذا در كريمه سوره? «ذاريات» فرمود: ?و ما خلقت الجنّ و الإنس إلّا ليعبدون? كه عبادت، هدف خلقت جنّ و انس است؛ يعني آنها اگر بخواهند كامل بشوند بايد عبادت كنند؛ نه من اگر بخواهم كامل بشوم بايد معبود بشوم كه اگر من معبود نشدم به كمال نمي‌رسم، اين‌چنين نيست.

ـ منزه بودن خداي سبحان از هدف داشتن
خداي سبحان كمال محض است؛ چه معبود واقع بشود و چه كسي او را عبادت نكند؛ چه اينكه در سوره? «ابراهيم» گذشت: ?إن تكفروا انتم و من في الأرض جميعاً فإنّ الله لغنيّ? ؛ فرمود: اگر همه مردم روي زمين كافر بشوند آسيبي نمي‌رسانند؛ چون خدا غني است و اين دو اسم از اسماي حسناي خداي سبحان، بحثِ گذشته را تتميم كرده بود. خدا چون غنّي محض است كاري را براي هدف انجام نمي‌دهد و چون حكيم است از حكيم كار بيهوده صادر نمي‌شود. فرق بين هدفِ فعل و هدفِ فاعل در بحثهاي قبل گذشت كه خدا چون حكيم است كار بيهوده از او صادر نمي‌شود و چون غنّي محض است كاري را براي هدف انجام نمي‌دهد كه به وسيله? اين كار به آن هدف برسد و بين او و هدف، كار واسط و رابط باشد؛ چون لازمه? اين [مسئله] نقص است. پس عالََم هدف دارد، چون فعل خداي حكيم است. خدا منزّه از آن است كه هدف داشته باشد، چون خود هدف است؛ براي اينكه او غنّي محض است. چون هر فاعلي، فعلي كه انجام مي‌دهد براي آن است كه به كمال برسد، ولي اگر كمالِ محض و كمال نامحدود خواست كاري را انجام بدهد، ديگر براي چيزي انجام نمي‌دهد، بلكه كمال است كار از او نشئت مي‌گيرد.